Piłka nożna to dyscyplina, która ewoluuje nieustannie, a jej historia to pasmo zmieniających się trendów, taktyk i strategii. Wśród tych zmian, pewne momenty i pomysły rewolucjonizowały podejście do gry, wprowadzając nowe koncepcje, które miały ogromny wpływ na rozwój futbolu. W niniejszym artykule skupimy się na trzech kluczowych rewolucjach taktycznych, które zdefiniowały współczesną piłkę nożną: systemie WM, catenaccio oraz futbolu totalnym.
System WM – początek taktycznej rewolucji
Herbert Chapman, menedżer Arsenalu z lat 20. i 30. XX wieku, wprowadził system WM, który zmienił dotychczasowe ustawienia zespołów na boisku. System ten, nazwany od ustawienia graczy przypominającego litery W i M, zapewniał zbalansowaną obronę oraz silne wsparcie w środku pola i ataku. Była to pierwsza taktyczna innowacja, która przypisała piłkarzom konkretne role i pozycje na boisku, a także wprowadziła pojęcie zorganizowanej obrony i planowanego ataku. Przełomowy dla tego systemu był podział odpowiedzialności między obronę, pomocników i napastników, co pozwoliło na bardziej strategiczne podejście do gry.
Catenaccio – defensywa jako fundament sukcesu
Catenaccio, czyli taktyka “rygla”, została rozpowszechniona w latach 60. przez włoskie kluby, przede wszystkim przez Inter Mediolan prowadzony przez Helenio Herrerę. Kluczowym elementem catenaccio było skupienie na silnej obronie z dodatkowym stoperem (libero), który wspierał obronę i jednocześnie pełnił funkcję pierwszego rozgrywającego. Ta taktyka znacząco wpłynęła na podejście do obrony i kontrataku, stawiając na dyscyplinę taktyczną i minimalizowanie ryzyka. Pomimo krytyki za brak atrakcyjności, skuteczność catenaccio w osiąganiu sukcesów na arenie międzynarodowej była niepodważalna i przez długi czas dominowała w europejskim futbolu.
Futbol totalny – rewolucja ofensywna
Futbol totalny, zapoczątkowany przez Rinusa Michelsa i wprowadzony do światowej świadomości przez reprezentację Holandii oraz Ajax Amsterdam w latach 70., oznaczał odejście od tradycyjnego podziału na obronę i atak. Kluczowym założeniem była uniwersalność zawodników, którzy mogli pełnić różne role na boisku, zależnie od potrzeb i sytuacji w meczu. Intensywny pressing, szybka wymiana piłki oraz ciągłe ruchy zawodników bez piłki sprawiały, że futbol totalny zyskał miano rewolucyjnego podejścia do gry. Był to przeciwieństwo catenaccio – akcent położony na ofensywę, płynność pozycji i dominację na boisku definiowały nową erę w piłce nożnej.
Jeśli szukasz więcej ciekawostek na temat piłki nożnej, to sprawdź blog etoto.